Sự ảnh hưởng bởi tác nhân vĩ mô và dịch chuyển trong lòng đô thị.
Vừa qua, Damian Holmes – Người sáng lập và Biên tập viên Kiến trúc Cảnh quan Thế giới, kiến trúc sư cảnh quan làm việc trong lĩnh vực thiết kế quốc tế tại Úc đã chia sẻ bài viết của ông về các xu hướng Kiến trúc Cảnh quan chung trên thế giới năm 2023 trên tạp chí WLA số tháng 1 vừa rồi.
Theo ông, ngành Kiến trúc Cảnh quan được dự đoán vẫn tiếp tục phát triển mạnh cũng như dẫn dắt yếu tố quan trọng trong các dự án. Nhiều xu hướng sẽ diễn ra trong khoảng 12 – 24 tháng tới, sau 3 năm COVID vừa qua.
Biến đổi sẽ có ảnh hưởng ngày càng lớn đến các công ty Thiết kế
Chính phủ các nước và nhiều tổ chức như ASLA, AILA, Viện cảnh quan đã bắt đầu có sự đầu tư rõ ràng và thiết thực để hỗ trợ cho các sáng kiến khác nhau chống biến đổi khí hậu, chẳng hạn giảm hoặc loại bỏ lượng khí thải carbon từ các dự án của họ, thúc đẩy các công ty cảnh quan phát triển bằng cách điều hành các chương trình giáo dục và đưa tiêu chí bền vững vào các giải thưởng.
Công viên Greenwich, Luân Đôn – Tháng 8 năm 2022
Các khách hàng cũng đặt ra nhiều kỳ vọng quan trọng hơn đối với các nhà tư vấn. Trong đó bao gồm việc yêu cầu các công ty thiết kế minh chứng các thông tin xác thực về môi trường, cung cấp dữ liệu xác nhận khả năng giảm lượng khí thải và đáp ứng các chính sách ESG.
Kế hoạch hành động vì khí hậu của ASLA – Hình ảnh: Công viên bờ sông Hunter’s Point South Giai đoạn II: Hệ sinh thái đô thị mới. Thành phố Long Island, New York
Giải quyết biến đổi khí hậu sẽ không chỉ giới hạn trong các vấn đề môi trường mà còn phải giải quyết các vấn đề xã hội liên quan, sự đa dạng và hòa nhập cộng đồng cũng như mối quan hệ giữa bộ máy quản lý ngành nghề và các công ty thiết kế.
Các giải pháp kỹ thuật song song tự nhiên
Với yêu cầu cấp thiết về thời gian, chúng ta dần nhận ra các giải pháp về tự nhiên như trồng rừng, phục hồi rừng ngập mặn,… sẽ khó có thể đạt được các mục tiêu nhanh chóng trong năm 2023. Do đó cần áp dụng song song các giải pháp kỹ thuật công nghệ cao như năng lượng thay thế, thu giữ carbon,… để giảm lượng khí thải. Những sáng kiến công nghệ cần có sự tham gia của Kiến trúc sư Cảnh quan trong giai đoạn quy hoạch và thiết kế đô thị khi chủ đầu tư cần xác định vị trí thích hợp để áp dụng các giải pháp này.
Chuyển trọng tâm từ phát thải sang đa dạng sinh học
Trọng tâm sẽ chuyển từ phát thải carbon sang các vấn đề như đa dạng sinh học, nhà kính, an ninh nước hay lương thực, theo Thỏa thuận đa dạng sinh học đạt được tại Hội nghị thượng đỉnh đa dạng sinh học COP15 của Liên Hợp Quốc tại Montreal, Canada và các chính sách khác. Việc trồng rừng đô thị độc canh sẽ chuyển dần sang trồng rừng đa dạng loài, không chỉ đảm bảo vấn đề về carbon mà đa dạng sinh học cũng gia tăng. Các Kiến trúc sư sẽ nhận được nhiều đề xuất của khách hàng về các giải pháp cho ác vấn đề trên, đồng thời các hệ thống vườn ươm cũng bị tác động trong việc cung ứng hạt giống, kỹ thuật nhân giống để trồng nhiều loài hơn ở quy mô thương mại.
Vượt ra ngoài ranh giới
Các quốc gia bắt đầu nhận ra rằng những sáng kiến về biến đổi khí hậu không thể thành công khi không có sự kết hợp của các nước khác. Rõ ràng 1 tầm nhìn xa vượt ra ngoài biên giới của mỗi quốc gia đã mang đến các thỏa thuận tốt hơn cũng như tạo ra nhiều tác động lớn hơn đối với vấn đề biến đổi khí hậu. Các thỏa thuận giữa các quốc gia cùng hợp tác tạo ra sự thay đổi to lớn, đặc biệt trong cảnh quan cảnhsẽ trở nên hiệu quả và phổ biến hơn vào năm 2023.
Tòa án Hoa Kỳ Pete V. Domenici cải tạo cảnh quan bền vững (Trước bên trái – Sau bên phải)
Lõi thành phố và không gian mở
Đại dịch COVID và xu hướng làm việc linh hoạt về địa điểm đã tạo nên sự suy giảm tập trung ở các lõi trung tâm thành phố. Ở các nước phát triển, các ngành nghề kinh doanh kết hợp cùng chính quyền thành phố đưa ra các kế hoạch thu hút người dân và doanh nghiệp trở lại. Các sáng kiến ngắn hạn có thể dễ dàng thực hiện như tổ chức sự kiện, bãi đậu xe miễn phí, biến khu ăn uống tạm thời thành vĩnh viễn hoặc phố đi bộ. Bên cạnh đó các kế hoạch tổng thể và kế hoạch hành động cũng được đưa ra như tăng cường sử dụng hỗn hợp, thay đổi các quy định quy hoạch để giải phóng các tòa nhà không được sử dụng đúng mức và tăng cường các biện pháp can thiệp vào lĩnh vực công cộng (đi bộ, không gian xanh)…
Kế hoạch hành động: Making New York for Everyone
Con người dần nhận thấy giá trị của các không gian mở hơn sau thời kỳ COVID – nơi họ có thể dành thời gian tận hưởng cuộc sống thông qua các hoạt động ngoài trời bên bạn bè và người thân. Việc gia tăng sử dụng gây ra một số tác động đến các kiến trúc sư cảnh quan trong việc cân bằng các không gian của thành phố, duy trì các không gian hiện có và tạo ra các không gian mới.<.p>
Hệ thống năng lượng
Sự tìm kiếm các hệ thống năng lượng mặt trời, sức gió ngày càng phổ biến khi có thể giảm chi phí và thay thế cho năng lượng dựa trên lưới điện đang ngày một tăng giá. Các kiến trúc sư cảnh quan cũng nhận được yêu cầu xác định vị trí tốt nhất cho các tấm năng lượng mặt trời lắp đặt tại các dự án của chủ đầu tư.
Ô tô điện xuất hiện và doanh số bán cũng ngày càng cao dẫn đến nhu cầu về mạng lưới điện sạc cũng gia tăng. Do đó các kiến trúc sư cảnh quan cũng cần tìm hiểu các quy định và yêu cầu khác nhau như khoảng lùi, đường cáp,…với với mạng lưới này, đồng thời đưa ra các biện pháp về vị trí sạc ở các khu cơ sở hạ tầng của dự án.
Khu dân cư – giải trí nhiều hơn, ít bãi cỏ hơn và nhiều năng lượng tại chỗ hơn
Ngày càng có nhiều cư dân muốn giải trí tại nhà hơn khi các vấn đề như rủi ro về COVID, lạm phát và suy thoái kinh tế đang diễn ra. Do đó các xu hướng sân vườn tại nhà sẽ thiên về nhà bếp, BBQ, ánh sáng và các khu vực ngồi ngoài trời trong năm 2023.
Giá năng lượng tăng dẫn đấn các tua bin gió hoặc năng lượng mặt trời trên mái nhà/ mặt đất cùng các hệ thống pin, trạm sạc đặt cho ô tô điện trong sân vườn cũng sẽ được người dân ưu chuộng.
Một số các yêu cầu của các chính quyền địa phương sẽ làm tăng việc sử dụng nước mưa, bể chứa nước và các kho lưu trữ tạm thời khác ngay trong cảnh quan khu dân cư, do vậy diện tích các bãi bỏ sẽ suy giảm, nhưng sẽ tạo ra nhiều khu vực cảnh quan khô cũng như yêu cầu cho việc tưới tiêu sẽ hiệu qủa hơn.
Phần 2 của bài viết sẽ tiếp tục đề cập đến các giải pháp và công cụ thông minh đang trở nên phổ biến và chiếm lĩnh trong quá trình vận hành dự án, đồng thời là tính cân bằng trong giáo dục và việc làm từ xa trong thị trường cảnh quan tương lai.
–
Tác giả: KTS Damian Holmes từ Tạp chí WLA.
Dịch và tổng hợp: KTS Nguyễn Bảo Tiên Hoàng.
___Ban biên tập LSS___